Đọc lại mục Yêu cầu đối với kiểu bài trong SGK Ngữ văn 10 (bộ Chân trời sáng tạo, bài 1, tr.23) và trình bày hai yêu cầu đối với kiểu bài Phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một truyện kể: chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật (G | SBT Ngữ Văn 10 chân trời

Yêu cầu về nội dung nghị luận

Yêu cầu về kĩ năng nghị luận

– Xác định chủ đề và phân tích, | đánh giá các khía cạnh trong chủ đề.

– Phân tích, đánh giá được một | số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật như cốt truyện, tình huống, | sự kiện, nhân vật, lời của người kể | chuyện và lời của nhân vật, người kể chuyện và điểm nhìn…. và tác dụng của chúng trong việc thể | hiện chủ đề của truyện kể.

Lập luận chặt chẽ, diễn đạt mạch lạc, thể hiện được những suy | nghĩ, cảm nhận của người viết về truyện kể.

– Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tin cậy lấy từ truyện kể.

– Sử dụng các câu chuyển tiếp, các từ ngữ liên kết hợp lí để giúp | người đọc nhận ra mạch lập luận (ví dụ: bên cạnh đó, mặt khác, hơn nữa, quan trọng hơn cả, thứ nhất, thứ hai, thứ ba,…).

– Có các phần mở bài, thân bài, kết bài theo quy cách.

dạy (0)

+ Mở bài: Giới thiệu truyện kể (tên tác phẩm, tác giả,..). Nêu khái quát các nội dung chính hay định hướng của bài viết.

+ Thân bài: Lần lượt trình bày các luận điểm làm nổi bật: (1) ý nghĩa, giá trị của chủ đề, các khía cạnh đáng lưu ý trong chủ đề; | (2) những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật.

+ Kết bài: Khẳng định lại giá trị của chủ đề và hình thức nghệ thuật của truyện kể; nêu ý nghĩa của tác phẩm đối với bản thân và người đọc.

Câu hỏi

Câu trả lời

1. Chủ đề của truyện kể là gì?

Qua văn bản này, tác giả dân gian muốn trình bày ước mơ về một xã hội công bằng, không phân biệt giàu nghèo; kẻ xấu bị trừng trị, người tốt được hưởng hạnh phúc.

2. Chủ đề này có gì đặc sắc, mới mẻ? 

HS tự làm

3. Có những tác phẩm truyện nào khác làm gần gũi với chủ đề này? Điểm tương đồng và khác biệt giữa chúng là gì?

HS tự làm

4. Tác phẩm thuộc thể loại nào? Thể loại ấy có những gì đáng lưu ý?

(cốt truyện, nhân vật, lời kể…)

Tác phẩm thuộc thể loại truyện cổ tích. Khi đọc cổ tích cần lưu ý cốt truyện, nhân vật, yếu tố kì ảo, đề tài, chủ đề, lời người kể chuyện và lời nhân vật

Xem thêm : Trọn bộ từ vựng tiếng Anh về gia đình đầy đủ, hoàn chỉnh

5. Tác phẩm này có gì đạc sắc hình thức nghệ thuật? (cốt truyện, nhân vật, tình huống, lời kể, điểm nhìn…)

Cốt truyện có yếu tố hoang đường, kết thúc có hậu, được kể

— Nhân vật: Sọ Dừa mang lốt vật xấu xí nhưng thông minh,

tài giỏi.

– Chi tiết kì ảo: Người mẹ uống nước từ sọ dừa chứa nước mưa và mang thai; sinh ra một đứa bé tròn như quả dừa, không có | tay, chân; cởi bỏ lốt vật trở thành chàng trai khôi ngô tuấn tú . . .

Những đặc sắc về hình thức đã góp phần làm rõ chủ đề và gia | tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm.

6. Những đặc sắc về hình thức đã góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm như thế nào?

–       Những đặc sắc về hình thức đã góp phần làm rõ chủ đề vàgia tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm

7. Bài viết cần có mấy luận điểm?Các luận điểm đó là gì? Cần sắp xếp chúng theo tình tự như thế nào?

Bài viết cần có hai luận điểm:

–       Luận điểm thứ nhất: giá trị của chủ đề: ước mơ về một xã hội, công bằng, người tốt được hướng hạnh phúc, kẻ ác bị trừng trị

Luận điểm thứ hai: Những nét đặc sắc về nghệ thuật (cốt truyện, nhân vật Sọ Dừa, chi tiết kì ảo)

8. Đối với mỗi luận điểm, cần có những lí lẽ và bằng chứng nào để làm rõ

Lược dẫn từ truyện kể một số hình ảnh, chi tiết, biện pháp nghệ thuật tiêu biểu

Luận điểm

Lí lẽ

Bằng chứng

Luận điểm thứ nhất: Chủ đề và giá trị của chủ đề

–       Chủ đề: Ước mơ về một xã hội công bằng, người tốt được hạnh phúc, kẻ xấu bị trừng trị

–       Giá trị của chủ đề: Đây là chủ đề quen thuộc về thể loại truyện cổ tích nhưng được thể hiện thông qua cốt truyện và nhân vật đặc sắc với nhiều yếu tố hoang đường, kĩ ảo

HS tự làm

Luận đuểm thứ hai; Những đặc sắc về hình thức nghệ thuật

–       Cốt truyện độc đáo

–       Nhân vật đặc sắc

–       Chi tiết kì ảo phong phú, đặc sắc

–       Truyện kể về ngườimang lốt vật nhưng tài trí, thông minh

–       có nhiều chi tiết hoang dường, kì ảo

–       kiều nhân vật nugowif mang lốt vật (xuất than khác lạ, ngoại hình xấu xí, trải qua nhiều thử thách để cởi bỏ lốt vật, đạt được hạnh phúc)

–       Được tập trung miêu tả thông qua hành động, phẩm chất chủ yếu được bộc lộ thông qua chuỗi hành động xuyên suốt tác phẩm.

–       Hỗ trợ cho nhân vật Sọ Dừa bộc lộ bản chất tốt đẹp ẩn trong vẻ xấy xí bên ngoài.

–       Thể hiện ước mơ của nhân dân về những người hiểu lành, lương thiện sẽ gặp được những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

–       Là một trong những đặc điểm của cốt truyện cổ tích, giúp cho truyện trở lên hấp dẫn, hứng thú cới người đọc

Hs tự làm